ruszać

ruszać
1. Ani rusz «o zupełnej niemożności działania, rozpoczęcia, kontynuowania czegoś; w żaden sposób, żadną miarą»: Do obu pań w godzinach pracy przychodzą lektorzy, bo panie nie znają angielskiego, bez którego w firmie żeglugowej ani rusz. Polityka 33/2000.
2. Nie móc ruszyć (ani) ręką, ani nogą «być bardzo zmęczonym, wyczerpanym, niezdolnym do najmniejszego wysiłku»: Słyszę piekielny łomot, przede mną rozkwita biel pękniętej przedniej szyby, słyszę wybuch poduszki powietrznej. I piekielny ból. Myślę, rozwaliłem go. Rozwaliłem. I czuję żal. Leżę i nie mogę ruszyć ani ręką, ani nogą. M. Bukowski, Wysłannik.
3. Ruszyć głową, rozumem, książk. konceptem «pomyśleć nad czymś, zastanowić się»: (...) na wszystko można znaleźć sposób, byle tylko głową ruszyć – rozważałem filozoficznie. R. Antoszewski, Kariera.
4. posp. Ruszyć tyłek, wulg. dupę «podnieść, ruszyć się z miejsca, zacząć coś robić»: Cała policja jest taka! Gdyby nie prasa, nikogo byście nie złapali. Ruszacie dupę tylko dlatego, że o tym piszemy. M. Saramonowicz, Lustra.
Co (i) rusz zob. raz 5.
Coś ruszyło z martwego punktu; ruszyć z martwego punktu zob. punkt 1.
Palcem nie ruszyć zob. palec 11.
Ruszać w Polskę zob. Polska 1.
Ruszyć coś z miejsca; coś ruszyło z miejsca zob. miejsce 14.
Ruszyć konceptem jak martwe cielę ogonem zob. cielę 4.
Ruszyć pełną, całą parą zob. I para 1.
Ruszyć swoją drogą zob. droga 19.
Ruszyć w kurs, w tango, w rejs zob. iść 9.
Sumienie kogoś ruszyło zob. sumienie 9.

Słownik frazeologiczny . 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • ruszać — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, ruszaćam, ruszaća, ruszaćają, ruszaćany {{/stl 8}}– ruszyć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIa, ruszaćszę, ruszaćszy, ruszaćszony {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} zaczynać… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ruszać — ndk I, ruszaćam, ruszaćasz, ruszaćają, ruszaćaj, ruszaćał, ruszaćany ruszyć dk VIb, ruszaćszę, ruszaćszysz, rusz, ruszaćszył, ruszaćszony 1. «zaczynać się posuwać w jakimś kierunku; zaczynać iść, jechać dokądś; wyruszać» Konie ruszyły kłusem.… …   Słownik języka polskiego

  • ruszać się – ruszyć się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} rozpoczynać drogę, jazdę, marsz itp.; wyruszać, wybierać się, ruszać, wychodzić : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ruszyć się z miasta, z domu. Ruszać się często do centrum, do Warszawy.… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ruszać – ruszyć rozumem [głową i syn.] — {{/stl 13}}{{stl 7}} myśleć nad czymś, szukać rozwiązania jakiegoś problemu : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ruszajcie rozumem, za co wam płacę? Rusz głową, zamiast rozpaczać. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ruszać – ruszyć z kopyta — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} startować, wyruszać bardzo szybko : {{/stl 7}}{{stl 10}}Kolarze ruszyli z kopyta. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl 12}}{{stl 7}} przystępować do czegoś od razu …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ruszać się jak mucha w smole [miodzie] — {{/stl 13}}{{stl 7}} robić coś bardzo powoli, ślamazarnie, leniwie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Pospiesz się, ruszasz się jak mucha w smole. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ruszać się — 1. Nie ma gdzie się ruszyć «jest bardzo ciasno, brakuje miejsca, przestrzeni»: Ja w sprawie papierzysków – potoczył ręką po biurku, na którym piętrzyły się biuletyny i gazety – przecie pan radca nie ma już gdzie się ruszyć. Można uprzątnąć? W.… …   Słownik frazeologiczny

  • ruszać — Wywoływać u kogoś podniecenie, zwłaszcza seksualne; podniecać Eng. To arouse or excite, especially sexually …   Słownik Polskiego slangu

  • iść [pójść, wynosić się, ruszać] do diabła [w diabły] — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} najczęściej w rozkazach, ze złością: wynosić się, uciekać, znikać : {{/stl 7}}{{stl 10}}Idź do diabła ze swoimi problemami! Bierz swoje rzeczy, ruszaj w diabły! Nie chcę cię widzieć, wynoś się do… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nie ruszać się – nie ruszyć się krokiem [(ani) na krok] — {{/stl 13}}{{stl 33}} przebywać cały czas w tym samym miejscu, nigdzie nie iść, nie wychodzić :{{/stl 33}}{{stl 10}}Nie wolno mu było ruszyć się na krok z łóżka. Krokiem się nie ruszał z obozu. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”